Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny – NOWE Słowa na start! dla klasy 6 szkoły podstawowej
Prezentowane wymagania edukacyjne są zintegrowane z planem wynikowym autorstwa Magdaleny Lotterhoff, będącego propozycją realizacji materiału zawartego w podręczniku NOWE Słowa na start! do klasy 6. Wymagania dostosowano do sześciostopniowej skali ocen.
Numer i temat lekcji |
Wymagania konieczne (ocena dopuszczająca) Uczeń: |
Wymagania podstawowe (ocena dostateczna) Uczeń potrafi to, co na ocenę dopuszczającą oraz: |
Wymagania rozszerzające (ocena dobra) Uczeń potrafi to, co na ocenę dostateczną oraz: |
Wymagania dopełniające (ocena bardzo dobra) Uczeń potrafi to, co na ocenę dobrą oraz: |
Wymagania wykraczające (ocena celująca) Uczeń: potrafi to, co na ocenę bardzo dobrą oraz: |
---|---|---|---|---|---|
2. Inni, obcy, tacy sami? |
• opisuje obraz |
• omawia kompozycję obrazu • charakteryzuje postacie przestawione na obrazie |
• wypowiada się na temat specyfiki komiksu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim obraz |
• formułuje problem przedstawiony na obrazie • wyraża własny sąd o obrazie |
• bierze udział w dyskusji na temat problemu przedstawionego na obrazie |
3. i 4. Wyobcowanie |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wyjaśnia pojęcia: akcja, wątek, fabuła jednowątkowa, fabuła wielowątkowa, narrator |
• określa tematykę fragmentu • charakteryzuje bohaterów fragmentu |
• omawia problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • określa doświadczenia bohaterów i porównuje je z własnymi |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
• podejmuje dyskusję na temat wyobcowania i tolerancji |
5. Zmartwienia |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wyjaśnia pojęcia: związek frazeologiczny |
• określa tematykę fragmentu • charakteryzuje bohaterów fragmentu • nazywa uczucia, których doświadcza bohaterka |
• określa problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
• podejmuje dyskusję na temat sposobu traktowania osób z niepełnosprawnością |
6. Czym jest starość? |
• referuje treść wiersza • określa rodzaj literacki • wskazuje podmiot liryczny |
• wskazuje środki stylistyczne i określa ich funkcję |
• określa problematykę utworu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst |
• wyraża własny sąd na temat wiersza • interpretuje znaczenie puenty utworu |
• podejmuje dyskusję na temat sposobu postrzegania ludzi starych |
7. Tolerancja religijna |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego
|
• określa tematykę fragmentu • omawia specyfikę miejsca akcji • charakteryzuje bohaterów fragmentu • nazywa uczucia, których doświadcza bohaterka |
• określa problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
• przedstawia informacje na temat jednej z religii wymienionych we fragmencie • podejmuje dyskusję na temat tolerancji religijnej |
8. i 9. Co już wiemy o odmiennych częściach mowy? |
• rozpoznaje i wskazuje odmienne części mowy |
• odróżnia części mowy odmienne od nieodmiennych • wymienia kategorie gramatyczne poszczególnych części mowy |
• rozpoznaje formę wskazanej części mowy |
• stosuje właściwe formy odmiennych części mowy w kontekście |
|
10., 11., 12., 13. i 14. Rafał Kosik, Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych ludzi |
• relacjonuje treść lektury, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • charakteryzuje narratora • wyjaśnia pojęcie: powieść fantastycznonaukowa (science fiction) |
• wskazuje wątek główny i wątki poboczne • rozróżnia elementy realistyczne i fantastyczne w utworze • charakteryzuje bohaterów pierwszoplanowych • określa tematykę utworu • nazywa wrażenia, które wzbudza w nim czytany tekst |
• określa problematykę utworu • nazywa uczucia, których doświadczają bohaterowie • określa doświadczenia głównych bohaterów i porównuje je z własnymi |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • wskazuje wartości w utworze i określa wartości ważne dla bohaterów |
• wypowiada się na temat rozwoju techniki i jej wpływu na życie codzienne, wskazuje wady i zalety • podejmuje dyskusję na temat sztucznej inteligencji • tworzy opowiadanie w konwencji science-fiction |
15. i 16. Jak redaguje charakterystykę? |
• wskazuje różnice pomiędzy charakterystyką a opisem postaci |
• odnajduje w tekście przykłady ilustrujące wskazane cechy charakteru • przygotowuje materiały do napisania charakterystyki |
• tworzy plan charakterystyki wskazanego bohatera literackiego |
• tworzy charakterystykę wskazanego bohatera literackiego • stosuje zasady budowania akapitów |
|
17. Wpływ otoczenia |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wyjaśnia pojęcie: stereotyp
|
• określa tematykę fragmentu • charakteryzuje bohaterów fragmentu |
• określa problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
• uczestniczy w dyskusji na temat stereotypowego postrzegania innych ludzi • przedstawia wybrany stereotyp |
18. Jak korzystać ze słownika poprawnej polszczyzny? |
• odnajduje hasło w słowniku poprawnej polszczyzny |
• wyszukuje w słowniku potrzebne informacje |
• wykorzystuje słownik poprawnej polszczyzny przy tworzeniu tekstów |
• przygotowuje wyjaśnienia, które pomagają zrozumieć przyczynę danej formy zapisu |
|
19. Wykluczenie |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego
|
• określa tematykę fragmentu • charakteryzuje bohaterów fragmentu |
• określa problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • odnosi problematykę fragmentu do swoich własnych doświadczeń |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
• bierze udział w dyskusji na temat przyczyn wykluczania niektórych osób |
20. Człowiek wobec świata |
• referuje treść wiersza • określa rodzaj literacki • wskazuje podmiot liryczny |
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego • wskazuje środki stylistyczne i określa ich funkcję |
• określa problematykę utworu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst |
• wyraża własny sąd na temat wiersza • interpretuje wiersz |
• uczestniczy w dyskusji na temat zagrożeń, jakie dla relacji międzyludzkich niesie ze sobą rozwój technologii |
21. Tęsknota |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wyjaśnia pojęcie: uchodźca |
• określa tematykę fragmentu • wyjaśnia przyczyny, dla których bohaterowie musieli opuścić swój dom • charakteryzuje bohaterów fragmentu |
• określa problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • określa doświadczenia bohaterów i porównuje je z własnymi • omawia funkcję specyficznego języka, którym posługuje się narrator • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • interpretuje metaforyczne wypowiedzi babci • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń |
• podejmuje dyskusję na temat priorytetów, którymi kieruje się człowiek, zwłaszcza w sytuacji zagrożenia |
22. Pisownia trudnych form rzeczowników i przymiotników |
• relacjonuje zasady pisowni zakończeń -dztwo, -dzki oraz -ctwo, -cki |
• wyjaśnia przyczyny zapisu podanych wyrazów |
• wskazuje właściwe formy wyrazów |
• tworzy poprawne przymiotniki od podanych rzeczowników |
|
23. Podsumowanie i powtórzenie |
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie • posługuje się terminami i pojęciami: narrator, powieść, świat przedstawiony, akcja, wątek, fabuła jednowątkowa, powieść fantastycznonaukowa, charakterystyka, pisownia trudnych form rzeczowników i przymiotników, odmienne części mowy, rodzina wyrazów, wyrazy pokrewne, słownik poprawnej polszczyzny |
• wykorzystuje najważniejsze konteksty |
• wyciąga wnioski • określa własne stanowisko |
• poprawnie interpretuje wymagany materiał • właściwie argumentuje • uogólnia, podsumowuje i porównuje |
• wykorzystuje bogate konteksty • formułuje i rozwiązuje problemy badawcze |
25. Trudne sprawy |
• opisuje obraz • nazywa barwy użyte przez malarza |
• omawia kompozycję obrazu • charakteryzuje postacie przedstawione na obrazie |
• wypowiada się na temat sposobu przedstawienia postaci • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim obraz |
• formułuje problem przedstawiony na obrazie • wyraża własny sąd o obrazie • interpretuje funkcję barw |
• porównuje obraz z innymi tekstami kultury podejmującymi podobną problematykę |
26. Ważne pytania |
• relacjonuje treść fragmentu • przytacza pytania zadane w tekście |
• wyjaśnia, na czym polega pytanie filozoficzne |
• definiuje pojęcie szczęścia |
• wyraża własną opinię na temat zagadnień poruszonych w tekście |
• formułuje inne pytania filozoficzne |
27. Poetycki obraz jesieni |
• referuje treść wiersza • określa rodzaj literacki |
• wskazuje środki stylistyczne i określa ich funkcję • określa nastrój utworu |
• określa problematykę utworu • wyjaśnia znaczenia dosłowne i przenośne tekstu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst |
• wyraża własny sąd na temat wiersza • interpretuje utwór |
• przywołuje i interpretuje inne teksty przedstawiające jesień |
28. Grypa duszy |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego
|
• określa tematykę fragmentu • wyjaśnia przyczyny, dla których dziadek podjął decyzję o przeprowadzce • charakteryzuje bohaterów fragmentu |
• określa problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń |
• podejmuje dyskusję na temat przyczyn melancholii • omawia obraz Fredericka Cayley Robinsona |
29. Dzieciństwo wobec dorosłości |
• referuje treść wiersza • określa rodzaj literacki • wskazuje podmiot liryczny i adresata lirycznego |
• wskazuje środki stylistyczne i określa ich funkcję • wypowiada się na temat podmiotu lirycznego i adresata lirycznego • określa nastrój utworu |
• określa problematykę utworu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • wskazuje i omawia różnice pomiędzy dorosłością a dzieciństwem |
• wyraża własny sąd na temat wiersza • interpretuje utwór |
• omawia inne teksty kultury prezentujące obraz dzieciństwa |
30. Strata bliskiej osoby |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wskazuje narratora • wyjaśnia pojęcia: narracja pierwszoosobowa, narracja trzecioosobowa, pytanie retoryczne |
• określa tematykę fragmentu • wskazuje funkcję rodzaju narracji • charakteryzuje bohaterów fragmentu |
• określa problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń |
• przywołuje i interpretuje inne teksty kultury poruszające temat śmierci |
31. Jak opisuje przeżycia wewnętrzne? |
• wymienia cechy opisu przeżyć wewnętrznych |
• przygotowuje materiały do opisu przeżyć wewnętrznych |
• redaguje plan opisu przeżyć wewnętrznych |
• redaguje pełny, spójny i poprawny opis przeżyć wewnętrznych • stosuje zasady budowania akapitów |
|
32. Pierwsza miłość |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wskazuje narratora • wyjaśnia pojęcia: narracja pierwszoosobowa, narracja trzecioosobowa, pytanie retoryczne |
• określa tematykę fragmentu • wskazuje funkcję rodzaju narracji • charakteryzuje bohaterów fragmentu |
• określa problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń |
• uczestniczy w dyskusji na temat zachowań osób zakochanych • redaguje opis przeżyć wewnętrznych Kaśki |
33. Czym różnią się czasowniki dokonane od niedokonanych? |
• wyjaśnia pojęcia: czasowniki dokonane, czasowniki niedokonane |
• uzupełnia zdania właściwymi formami czasowników • wskazuje formy dokonane w tekście |
• tworzy czasowniki dokonane od niedokonanych |
• stosuje czasowniki dokonane i niedokonane w odpowiednim kontekście |
|
34. Jaką funkcję pełnią czasowniki w stronie czynnej i biernej? |
• wyjaśnia pojęcia: strona czynna, strona bierna, czasowniki przechodnie, czasowniki nieprzechodnie
|
• wskazuje zdania, w których podmiot nie jest wykonawcą czynności • przekształca czasowniki ze strony czynnej na bierną i z biernej na czynną |
• wskazuje czasowniki nieprzechodnie |
• wymienia sytuacje, w których używa się strony biernej i wyjaśnia dlaczego |
|
35. Pisownia trudnych form czasowników |
• wyjaśnia pojęcie: bezokolicznik |
• wskazuje różnice w wymowie i pisowni podanych bezokoliczników • wyjaśnia zasady pisowni końcówek bezokoliczników |
• tworzy formy osobowe do podanych bezokoliczników • zapisuje bezokoliczniki od podanych form osobowych |
• używa trudnych form czasowników w dłuższym tekście |
|
38., 39. Opis sytuacji, przeżyć wewnętrznych i dzieła sztuki |
• wyjaśnia pojęcia: opis sytuacji, opis przeżyć wewnętrznych, opis dzieła sztuki • wymienia elementy składające się na opis sytuacji, opis przeżyć wewnętrznych i opis dzieła sztuki |
• omawia sytuacje przedstawione na ilustracjach • opisuje emocje postaci, przedstawionych na ilustracjach |
• redaguje opis sytuacji na podstawie podanego planu • opisuje uczucia i stany wewnętrzne bohaterów podanej sytuacji • odnajduje w dowolnych źródłach symboliczne znaczenia wskazanych elementów, występujących na obrazach |
• redaguje dobrze zorganizowany, jasny i zrozumiały opis sytuacji • tworzy pogłębiony opis przeżyć wewnętrznych, trafnie nazywając uczucia oraz stany psychiczne, posługując się bogatym słownictwem • przy opisie dzieła sztuki wnikliwie przedstawia elementy charakterystyczne, w sposób kompetentny omawia cechy artyzmu, ocenia i interpretuje dzieło sztuki, ujawniając wrażliwość |
|
36. i 37. Samotność |
Wieczór Anny Kamieńskiej: • referuje treść wiersza • określa rodzaj literacki • wskazuje podmiot liryczny • wyjaśnia pojęcie: anafora
Rutka Joanny Fabickiej: • relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wskazuje narratora |
Wieczór Anny Kamieńskiej: • wskazuje środki stylistyczne i określa ich funkcję
Rutka Joanny Fabickiej: • określa tematykę fragmentu • wskazuje funkcję rodzaju narracji • charakteryzuje bohaterów fragmentu |
Wieczór Anny Kamieńskiej: • opowiada o problematyce utworu • określa znaczenia dosłowne i przenośne w wierszu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst Rutka Joanny Fabickiej: • określa problematykę fragmentu • wskazuje elementy fantastyczne i określa ich funkcję • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
Wieczór Anny Kamieńskiej: • wyraża własny sąd na temat wiersza • interpretuje utwór
Rutka Joanny Fabickiej: • wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń • interpretuje przenośnię użytą we fragmencie |
• omawia kontekst historyczny fragmentu książki Joanny Fabickiej |
38. Jaką funkcję pełnią zaimki? |
• wymienia rodzaje zaimków • podaje zasady używania dłuższych i krótszych form zaimków |
• używa zaimków w odpowiednim kontekście • zastępuje różne wyrazy zaimkami |
• tworzy odpowiednie formy zaimków • wskazuje jakie części mowy zastępują podane zaimki |
• używa dłuższych i krótszych form zaimków w odpowiednich kontekstach |
|
39. Rodzinny kryzys |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wskazuje narratora • wyjaśnia pojęcia: powieść detektywistyczna, szyfr |
• określa tematykę fragmentu • wskazuje funkcję rodzaju narracji • charakteryzuje bohaterów fragmentu |
• określa problematykę fragmentu • wymienia cechy powieści detektywistycznej w utworze • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń |
• przedstawia wybraną powieść detektywistyczną • redaguje opowiadanie z wątkiem detektywistycznym |
40. Ludzie telewizji |
• wymienia profesje związane z telewizją |
• opisuje zadania osób zaangażowanych przy tworzeniu programów telewizyjnych |
• nazywa cechy, którymi powinni się charakteryzować przedstawiciele poszczególnych profesji |
• omawia specyfikę telewizji jako medium |
|
41. Niewidzialne sprawy |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wskazuje narratora • wyjaśnia pojęcia: teatr, fikcja literacka |
• określa tematykę fragmentu • wskazuje funkcję rodzaju narracji • charakteryzuje bohaterów fragmentu |
• określa problematykę fragmentu • wypowiada się na temat specyfiki teatru • nazywa emocje, których doświadczają bohaterowie • określa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń |
• uczestniczy w dyskusji na temat niewidzialnych ludzi i niewidzialnych spraw |
42. Programy telewizyjne |
• wymienia programy telewizyjne |
• podaje przykłady programów telewizyjnych i klasyfikuje je do właściwych kategorii |
• wymienia cechy programów telewizyjnych |
• redaguje tekst informacyjny |
• redaguje reklamę |
43. Korzystanie z telefonu |
• relacjonuje treść artykułu • wyjaśnia pojęcia: e-higienia, fonoholizm |
• określa temat i główną myśl tekstu |
• wskazuje cechy artykułu prasowego we fragmencie |
• odróżnia informacje o faktach od opinii |
|
44. Podsumowanie i powtórzenie |
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie • posługuje się terminami i pojęciami: powieść detektywistyczna (kryminalna), narracja pierwszoosobowa, anafora, fikcja literacka, opis przeżyć wewnętrznych, pisownia trudnych czasowników, zaimki, czasowniki dokonane i niedokonane, strona czynna i bierna czasowników, czasowniki przechodnie i nieprzechodnie, ludzie telewizji, programy telewizyjne |
• wykorzystuje najważniejsze konteksty |
• wyciąga wnioski • określa własne stanowisko |
• poprawnie interpretuje wymagany materiał • właściwie argumentuje • uogólnia, podsumowuje i porównuje |
• wykorzystuje bogate konteksty • formułuje i rozwiązuje problemy badawcze |
46. Jacy jesteśmy? |
• opisuje obraz |
• omawia kompozycję obrazu • charakteryzuje postacie przestawione na obrazie |
• omawia funkcję tła • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim obraz |
• interpretuje fakt umieszczenia na obrazie rzeźby Rodina • formułuje problem przedstawiony na obrazie • wyraża własny sąd o obrazie |
• uczestniczy w dyskusji na temat problemu przedstawionego na obrazie |
47. i 48. Bajki Ignacego Krasickiego |
• wypowiada się na temat Ignacego Krasickiego • wyjaśnia pojęcia: bajka, morał, epika, uosobienie • relacjonuje treść bajek |
• wskazuje uosobienia w bajkach i określa ich funkcję • wskazuje w utworach cechy gatunkowe |
• wskazuje i omawia morał w bajkach • wskazuje wartości o których mowa w utworach |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę bajek do własnych doświadczeń |
• omawia kontekst historyczny twórczości Ignacego Krasickiego |
49. Prawda o ludziach zapisana w bajkach – Aleksander Fredro |
• wyjaśnia pojęcia: bajka, morał, uosobienie • relacjonuje treść bajki |
• wskazuje uosobienie w bajce i określa jego funkcję • wymienia cechy bajki • podaje różnice pomiędzy bajką a baśnią |
• wskazuje i omawia morał w baje • wymienia wartości, o których mowa w utworze |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę bajki do własnych doświadczeń |
• uczestniczy w dyskusji na temat problemu zaprezentowanego w bajce |
50. Relacje międzyludzkie w krzywym zwierciadle |
• wyjaśnia pojęcia: bajka, morał, uosobienie • relacjonuje treść bajki |
• wskazuje uosobienie w bajce i określa jego funkcję • wymienia cechy bajki |
• wskazuje i omawia morał w baje • wymienia wartości, o których mowa w utworze |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę bajki do własnych doświadczeń |
• redaguje bajkę |
51. Jak korzystać ze słownika terminów literackich? |
• odnajduje żądane hasło w słowniku terminów literackich |
• przy redagowaniu tekstów korzystać ze słownika terminów literackich |
• określa swoistość definicji słownikowych |
• krytycznie ocenia pozyskane informacje |
|
52. Kompleksy |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wskazuje narratora • wyjaśnia pojęcia: wyrazy neutralne, wyrazy nacechowane emocjonalnie, zdrobnienia, zgrubienia |
• określa tematykę fragmentu • wskazuje funkcję rodzaju narracji |
• określa problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń • interpretuje zakończenie fragmentu |
• uczestniczy w dyskusji na temat problematyki poruszonej we fragmencie |
53. Jak dyskutować? |
• wyjaśnia pojęcia: dyskusja, teza, hipoteza, argument, przykład • podaje różnice pomiędzy tezą a hipotezą, argumentem a przykładem |
• formułuje tezę bądź hipotezę do podanego problemu |
• formułuje argumentację do podanej tezy |
• rozróżnia argumenty odnoszące się do faktów i logiki oraz odwołujące się do emocji • aktywnie uczestniczyć w dyskusji |
|
54. Jak przygotowuje wypowiedź o charakterze argumentacyjnym? |
• wyjaśnia pojęcia: teza, argumenty |
• formułuje tezę do podanych argumentów • wyjaśnia różnice pomiędzy argumentami odwołującymi się do faktów i logiki a argumentami emocjonalnymi • wskazuje w podanym tekście argumenty oraz przykłady |
• formułuje argumentację do podanej tezy • wskazuje w podanym tekście argumenty odwołujące się do faktów i logiki oraz argumenty emocjonalne |
• tworzy argumentację potwierdzającą podaną tezę oraz zaprzeczającą jej |
|
55. Jak nas widzą inni? |
• relacjonuje treść fragmentu |
• rozpoznaje wypowiedź jako tekst nieliteracki • charakteryzuje bohaterkę fragmentu |
• określa temat i główną myśl tekstu |
• odnosi doświadczenia bohaterki fragmentu do swoich |
|
56. Refleksja o sobie samym |
• referuje treść wiersza • określa rodzaj literacki |
• wskazuje środki stylistyczne i określa ich funkcję |
• określa problematykę utworu • wyjaśnia znaczenia dosłowne i przenośne w wierszu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst |
• wyraża własny sąd na temat wiersza • interpretuje utwór |
• interpretuje obraz w kontekście wiersza |
57. Co już wiemy o nieodmiennych częściach mowy? |
• wymienia nieodmienne części mowy |
• wymienia cechy nieodmiennych części mowy • odróżnia nieodmienne części mowy od odmiennych |
• tworzy przysłówki od podanych przymiotników • rozpoznaje nieodmienne części mowy w tekście |
• używa przysłówków w tekście • posługuje się przyimkami i spójnikami w tekście |
|
58. Jaką funkcję pełnią wykrzyknik i partykuła? |
• wyjaśnia pojęcia: wykrzyknik i partykuła |
• wymienia cechy nieodmiennych części mowy: wykrzyknika i partykuły • odróżnia nieodmienne części mowy od odmiennych |
• wskazuje w tekście partykuły i wykrzykniki |
• używa partykuł i wykrzykników w tekście |
|
59. Pisownia nie z różnymi częściami mowy |
• relacjonuje zasady łącznej i rozdzielnej pisowni partykuły nie |
• odnajduje w tekście błędne zapisy nie z różnymi częściami mowy |
• uzasadnia pisownię nie z różnymi częściami mowy w podanych przykładach |
• stosuje zasady poprawnej pisowni nie z różnymi częściami mowy we własnym tekście |
|
60. Użycie dwukropka |
• relacjonuje zasady używania dwukropka |
• wskazuje w tekście, gdzie należy postawić dwukropek |
• uzasadnia użycie dwukropka w podanych przykładach |
• stosuje dwukropek we własnych tekstach |
|
61. Podsumowanie i powtórzenie |
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie • posługuje się terminami i pojęciami: motto, apostrofa, bajka, morał, wypowiedź argumentacyjna, zasady dyskusji, nieodmienne części mowy, pisownia wyrazów z nie, dwukropek |
• wykorzystuje najważniejsze konteksty |
• wyciąga wnioski • określa własne stanowisko |
• poprawnie interpretuje wymagany materiał • właściwie argumentuje • uogólnia, podsumowuje i porównuje |
• wykorzystuje bogate konteksty • formułuje i rozwiązuje problemy badawcze |
63. Odkrywanie świata |
• opisuje obraz • określa miejsce, w którym znajdują się przedstawione postacie |
• omawia kompozycję obrazu • charakteryzuje postacie przestawione na obrazie |
• nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim obraz |
• formułuje problem przedstawiony na obrazie • wyraża własny sąd o obrazie |
• uczestniczy w dyskusji na temat problemu przedstawionego na obrazie |
64., 65., 66., 67. i 68. W pustyni i w puszczy Henryka Sienkiewicza |
• wypowiada się na temat Henryka Sienkiewicza • relacjonuje treść lektury, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wskazuje narratora • wyjaśnia pojęcie: powieść przygodowa |
• wskazuje wątek główny i wątki poboczne • charakteryzuje bohaterów pierwszoplanowych oraz drugoplanowych • wskazuje funkcję rodzaju narracji • nazywa uczucia, których doświadczają bohaterowie |
• określa problematykę utworu • wskazuje cechy powieści przygodowej w utworze • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń |
• przedstawia tło historyczne powieści • wskazuje elementy zgodne z prawdą historyczną oraz te, które jej przeczą |
69. Postrzeganie Afryki |
• wyjaśnia pojęcia: mit, fakt, stereotyp • relacjonuje treść artykułu |
• określa temat i główną myśl tekstu |
• przedstawia stereotypowy obraz Afryki |
• konfrontuje przeczytane informacje z własnymi wyobrażeniami • wyjaśnia przyczyny zakorzenienia stereotypów na temat Afryki |
• przygotowuje prezentację o wybranym państwie afrykańskim |
70. Kodeks turysty |
• relacjonuje treść fragmentu |
• określa temat tekstu |
• dzieli tekst na części tematyczne |
• wypowiada swoją opinię na temat zasad przedstawionych w tekście |
• przygotowuje prezentację na temat wybranego kraju i jego specyfiki |
71. Podróż oczami poety |
• referuje treść wiersza • określa rodzaj literacki • wskazuje podmiot liryczny i adresata lirycznego |
• wskazuje środki stylistyczne i określa ich funkcję • wypowiada się na temat podmiotu lirycznego • wyjaśnia przyczynę zastosowania cudzysłowu • określa nastrój utworu |
• określa problematykę utworu • określa znaczenia dosłowne i przenośne w wierszu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst |
• wyraża własny sąd na temat wiersza • interpretuje utwór |
• sporządza notatkę na temat jednego z miast przedstawionych w wierszu |
72. Różne rodzaje muzeów |
• wymienia rodzaje muzeów |
• opisuje specyfikę poszczególnych muzeów |
• wymienia znane sobie muzea i przypisuje je do podanych kategorii |
• opisuje wybrane muzeum |
• przygotowuje prezentację o różnych rodzajach muzeów |
73. i 74. Co już wiemy o częściach zdania? |
• wymienia części zdania |
• charakteryzuje poszczególne części zdania |
• wskazuje w podanych zdaniach poszczególne części |
• przekształca zdania tak, aby zastosuje inny rodzaj podmiotu |
|
75. Jak wyrażamy oczekiwania? |
• wylicza rodzaje perswazji • definiuje perswazję |
• charakteryzuje poszczególne rodzaje perswazji |
• przyporządkowuje sposób wyrażania oczekiwań do sytuacji oraz osoby |
• formułuje różne sposoby wyrażania oczekiwań |
|
76. Znaki interpunkcyjne w dialogach |
• wymienia zasady stosowania interpunkcji w dialogach |
• wskazuje miejsca, w których należy postawić myślnik |
• rozpoznaje, jakich znaków brakuje w podanym tekście |
• tworzy dialog stosując zasady interpunkcyjne |
|
77. Jak urozmaicić wypowiedź twórczą? |
• definiuje wypowiedź twórczą • wymienia elementy urozmaicające wypowiedź twórczą |
• redaguje dialog urozmaicający akcję podanego tekstu |
• wzbogaca podany tekst o elementy urozmaicające |
• redaguje wypowiedź twórczą zawierającą elementy urozmaicające |
|
78. Wspomnienia z podróży |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wskazuje narratora
|
• określa tematykę fragmentu • charakteryzuje narratora oraz bohaterów fragmentu • wskazuje funkcję rodzaju narracji |
• określa problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • ocenia relację państwa Bongrain z ich wakacyjnego wyjazdu |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń |
• uczestniczy w dyskusji na temat sposobów relacjonowania swoich przeżyć |
79. Pisownia wyrazów wielką i małą literą |
• wymienia zasady pisowni wielką i małą literą |
• zapisuje prawnie podane wyrazy |
• uzasadnia pisownię podanych słów |
• tworzy tekst, w którym stosuje pisownię wyrazów wielką i małą literą |
|
80. i 81. Znajomość języków |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wskazuje narratora • wyjaśnia pojęcie: scenariusz filmowy |
• określa tematykę fragmentu • charakteryzuje narratora oraz bohatera fragmentu • wskazuje funkcję rodzaju narracji |
• określa problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • wskazuje elementy komizmu |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń • redaguje scenariusz filmowy na podstawie podanego tekstu |
• redaguje oryginalny scenariusz filmowy na podstawie własnego pomysłu |
82. Człowiek wobec przestrzeni |
• referuje treść wiersza • określa rodzaj literacki • wskazuje podmiot liryczny |
• wskazuje środki stylistyczne i określa ich funkcję • określa nastrój utworu • wypowiada się na temat podmiotu lirycznego |
• określa problematykę utworu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst |
• wyraża własny sąd na temat wiersza • interpretuje utwór |
• omawia obraz Bernta Groenvolda w odniesieniu do omawianego wiersza |
83. Podsumowanie i powtórzenie |
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie • posługuje się terminami i pojęciami: powieść przygodowa, wyrażanie oczekiwań (perswazja), scenariusz filmowy, wypowiedź twórcza, pisownia wielką i małą literą, znaki interpunkcyjne w dialogach, części zdania |
• wykorzystuje najważniejsze konteksty |
• wyciąga wnioski • określa własne stanowisko |
• poprawnie interpretuje wymagany materiał • właściwie argumentuje • uogólnia, podsumowuje i porównuje |
• wykorzystuje bogate konteksty • formułuje i rozwiązuje problemy badawcze |
85. Na skrzydłach fantazji |
• opisuje obraz • wskazuje elementy realistyczne i fantastyczne |
• omawia kompozycję obrazu • charakteryzuje postać przestawioną na obrazie |
• omawia funkcję namalowanej przestrzeni • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim obraz |
• formułuje problem przedstawiony na obrazie • wyraża własny sąd o obrazie |
• uczestniczy w dyskusji na temat problemu przedstawionego na obrazie |
86. Widzenie świata |
• relacjonuje treść fragmentu |
• określa tezę postawioną przez autora • wymienia argumenty, którymi posłużył się autor |
• wskazuje zabiegi, za pomocą których autor nawiązuje kontakt z czytelnikiem |
• odnosi się do pytania postawionego na końcu tekstu |
• podaje przykłady indywidualnego widzenia świata |
87. Mowa muzyki |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wskazuje narratora • wyjaśnia pojęcie: wyrazy dźwiękonaśladowcze |
• określa tematykę fragmentu • charakteryzuje narratora oraz bohaterów fragmentu • wskazuje elementy fantastyczne we fragmencie |
• określa problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń |
• omawia obraz Mary DeLave w kontekście fragmentu |
88. Ludzie muzyki |
• wymienia profesje związane z muzyką |
• opisuje zadania osób zaangażowanych przy tworzeniu muzyki |
• nazywa cechy, którymi powinni się charakteryzować przedstawiciele poszczególnych profesji |
• omawia specyfikę muzyki jako dziedziny sztuki |
|
89. Koncert Wojskiego |
• streszcza fragment • omawia świat przedstawiony fragmentu |
• wymienia etapy, na które można podzielić Koncert Wojskiego • wskazuje środki stylistyczne |
• charakteryzuje język fragmentu • omawia funkcję środków stylistycznych |
• wymienia cechy wpływające na melodyjność fragmentu • wyraża własną opinię o fragmencie |
• wskazuje teksty kultury, w których muzyka pełni istotną rolę |
90. Pisownia ą, ę oraz om, on, em, en |
• wymienia zasady pisowni ą, ę oraz om, on, em, en |
• uzupełnia wypowiedź podanymi czasownikami w odpowiednich formach |
• wyjaśnia przyczyny zapisu podanych wyrazów |
• tworzy tekst z użyciem poprawnych form |
|
91., 92., 93., 94. i 95. John Ronald Reuel Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem |
• relacjonuje treść lektury, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • charakteryzuje narratora • wyjaśnia pojęcie: powieść fantasy |
• wskazuje wątek główny i wątki poboczne • rozróżnia elementy realistyczne i fantastyczne w utworze • charakteryzuje bohaterów pierwszoplanowych • określa tematykę utworu • nazywa wrażenia, które wzbudza w nim czytany tekst |
• określa problematykę utworu • wskazuje cechy powieści fantasy w utworze • nazywa uczucia, których doświadczają bohaterowie • wskazuje wartości w utworze i określa wartości ważne dla bohaterów |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • określa doświadczenia głównych bohaterów i porównuje je z własnymi |
• omawia inny tekst kultury w konwencji fantasy • porównuje książkę z filmem Petera Jacksona |
96. Jak redaguje opowiadanie twórcze na podstawie baśni czy legendy? |
• definiuje opowiadanie twórcze na podstawie baśni czy legendy |
• proponuje alternatywne zakończenie wybranej legendy lub baśni |
• tworzy plan wydarzeń opowiadania twórczego |
• tworzy opowiadanie twórcze na podstawie baśni czy legendy |
|
97. Wyobraźnia |
• referuje treść wiersza • określa rodzaj literacki • wskazuje podmiot liryczny i adresata lirycznego |
• wskazuje środki stylistyczne • wypowiada się na temat podmiotu lirycznego |
• charakteryzuje problematykę utworu • określa funkcję środków stylistycznych • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • określa nastrój utworu |
• wyraża własny sąd na temat wiersza • interpretuje znaczenie tytułu |
• uczestniczy w dyskusji na temat funkcji wyobraźni w życiu |
98. Pamiętny dzień |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wskazuje narratora
|
• określa tematykę fragmentu • charakteryzuje narratora oraz bohaterów fragmentu • wyjaśnia funkcję rodzaju narracji • wskazuje elementy fantastyczne |
• określa problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • wskazuje uosobienie oraz wyrazy dźwiękonaśladowcze i określa ich funkcje |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń |
• uczestniczy w dyskusji na temat powodów czytania książek |
99. Zagadka Mony Lisy |
• relacjonuje treść fragmentu |
• opisuje obraz Leonarda da Vinci • wymienia propozycje interpretacji obrazu Leonarda da Vinci |
• określa główną myśl tekstu |
• interpretuje ostatnie zdanie tekstu • wypowiada się na temat zaprezentowanych wariacji na temat obrazu Mona Lisa |
|
100. Co już wiemy o wypowiedzeniach? |
• przedstawia podział wypowiedzeń |
• wskazuje typy wypowiedzeń w tekstach • przekształca równoważniki zdań w zdania |
• łączy wypowiedzenia tak, aby powstały zdania złożone |
• zdania pojedyncze nierozwinięte przekształca w zdanie pojedyncze rozwinięte |
|
101. Jak łączą się wyrazy w zdaniu |
• wymienia rodzaje związków wyrazowych |
• definiuje rodzaje związków wyrazowych |
• w zdaniu wskazuje wyrazy, które tworzą związki wyrazowe • wskazuje wyrazy poza związkami w zdaniu |
• klasyfikuje związki wyrazowe |
|
102. Przecinek w zdaniu pojedynczym – przypomnienie wiadomości |
• wymienia zasady stosowania przecinka w zdaniu pojedynczym |
• w zdaniu wskazuje miejsca, w których powinien być przecinek |
• koryguje zdania pojedyncze pod kątem interpunkcji |
• tworzy teksty poprawnie stosując przecinki |
|
103. Podsumowanie i powtórzenie |
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie • posługuje się terminami i pojęciami: podtytuł, wyrazy dźwiękonaśladowcze, środki stylistyczne (poetyckie), opowiadanie twórcze na podstawie baśni czy legendy, pisownia ą, ę oraz en, em, on, om, przecinek w zdaniu pojedynczym, różne rodzaje wypowiedzeń, związki wyrazowe, wyrazy poza związkami |
• wykorzystuje najważniejsze konteksty |
• wyciąga wnioski • określa własne stanowisko |
• poprawnie interpretuje wymagany materiał • właściwie argumentuje • uogólnia, podsumowuje i porównuje |
• wykorzystuje bogate konteksty • formułuje i rozwiązuje problemy badawcze |
105. A było to dobre |
• opisuje obraz • nazywa barwy użyte przez malarza |
• omawia kompozycję obrazu • wypowiada się na temat sposobu przedstawienia postaci |
• interpretuje funkcję użytych barw • przedstawia skojarzenia związane z obrazem |
• formułuje problem przedstawiony na obrazie • interpretuje wymowę obrazu • wyraża własny sąd o obrazie |
• porównuje obraz z innymi tekstami kultury przedstawiającymi podobną problematykę |
106. i 107. Co było na początku? |
• relacjonuje treść fragmentu • porządkuje informacje zaprezentowane w tekście • wyjaśnia pojęcia: Biblia, Księga Rodzaju • relacjonuje treść wiersza • wskazuje podmiot liryczny |
• omawia relacje pomiędzy Bogiem a człowiekiem we fragmencie • wypowiada się na temat podmiotu lirycznego w wierszu • wskazuje środki stylistyczne w wierszu |
• wypowiada się na temat sposobu przedstawienia Boga • wyjaśnia funkcję powtórzeń w tekście • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • omawia sposób przedstawienia Boga w wierszu • określa problematykę utworu • omawia funkcję środków stylistycznych w wierszu |
• wyraża własny sąd na temat fragmentu • interpretuje wiersz • wyraża własny pogląd na temat wiersza |
• porównuje sposób ukazania stworzenia świata w Biblii i w mitologii |
108. Pierwsi ludzie |
• relacjonuje treść fragmentu • wyjaśnia pojęcia: Biblia, raj, Eden, związek frazeologiczny |
• określa temat i główną myśl fragmentu • odnosi opis Anny Kamieńskiej do pierwowzoru biblijnego |
• omawia sposób przedstawienia Boga we fragmencie |
• interpretuje znaczenie wyrażeń niedosłownych |
• w kontekście przeczytanego fragmentu omawia obraz Erastusa Salisbury Fielda |
109. Punkt widzenia |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wskazuje narratora • wyjaśnia pojęcia: wyrazy neutralne, wyrazy nacechowane emocjonalnie, zdrobnienia, zgrubienia |
• omawia sposób w jaki fragmenty odnoszą się do Biblii • charakteryzuje bohaterów fragmentu • określa temat fragmentu |
• określa problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi sposób przedstawienia Adama i Ewy do stereotypów dotyczących płci • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń |
• uczestniczy w dyskusji na temat: Skąd się biorą różnice w naszym postrzeganiu rzeczywistości? |
110. Motywy biblijne |
• wymienia motywy biblijne obecne w kulturze |
• omawia pochodzenie wskazanych motywów biblijnych • wymienia związki frazeologiczne pochodzące z Biblii |
• wyjaśnia znaczenie oraz pochodzenie oraz znaczenie związków frazeologicznych pochodzących z Biblii |
• odnajduje motywy biblijne w tekstach kultury |
• przygotowuje prezentację na temat wybranego motywu biblijnego |
111. Czy ziarno wyda plon? |
• relacjonuje treść przypowieści • wyjaśnia pojęcia: Biblia, przypowieść |
• wskazuje w tekście cechy gatunkowe |
• wyjaśnia metaforyczne znaczenie przypowieści • wskazuje wartości zaprezentowane w przypowieści |
• wyraża własny sąd o tekście |
• uczestniczy w dyskusji na temat przyczyn dla których Jezus z Nazaretu posługiwał się przypowieściami • omawia obraz Vincenta van Gogha w kontekście omawianej przypowieści |
112. Ludzka dobroć |
• relacjonuje treść przypowieści • wyjaśnia pojęcia: Biblia, przypowieść |
• określa tematykę przypowieści • omawia zachowanie bohaterów fragmentu |
• formułuje przesłanie przypowieści |
• odnosi wydarzenie opisane we fragmencie do własnych doświadczeń |
• uczestniczy w dyskusji na temat okazywania współczucia i pomocy w codziennym życiu |
113. Korzystanie z talentu |
• relacjonuje treść przypowieści • wyjaśnia pojęcia: Biblia, przypowieść, talent |
• wskazuje w tekście cechy gatunkowe |
• wyjaśnia metaforyczne znaczenie przypowieści • wskazuje wartości zaprezentowane w przypowieści |
• wyraża własny sąd o tekście |
• uczestniczy w dyskusji na temat wykorzystywania swoich możliwości |
114. Wartość przygotowań |
• relacjonuje treść przypowieści • wyjaśnia pojęcia: Biblia, przypowieść, talent |
• wskazuje w tekście cechy gatunkowe |
• wyjaśnia metaforyczne znaczenie przypowieści • wskazuje wartości zaprezentowane w przypowieści |
• wyraża własny sąd o tekście |
• uczestniczy w dyskusji na temat okoliczności, w których należy zachować przezorność |
115. Dobroczyńca ludzkości |
• relacjonuje treść mitu • wyjaśnia pojęcia: mit, mitologia, Olimp, Prometeusz, Zeus |
• charakteryzuje bohatera fragmentu • określa tematykę fragmentu • podaje cechy mitu w podanym fragmencie • wskazuje elementy realistyczne i fantastyczne |
• określa problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim tekst |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • porównuje początki ludzkości przedstawione w Biblii i w mitologii |
• wypowiada się na temat najważniejszych bogów greckich |
116. i 117. Siła miłości |
Mit o Orfeuszu i Eurydyce • relacjonuje treść mitu • wyjaśnia pojęcia: mit, mitologia, Tartar Leopold Staff, Odys • relacjonuje treść wiersza • wskazuje adresata lirycznego |
Mit o Orfeuszu i Eurydyce • charakteryzuje bohaterów fragmentu • określa tematykę mitu • wskazuje cechy mitu w podanym fragmencie Leopold Staff, Odys • określa temat wiersza • wskazuje środki stylistyczne |
Mit o Orfeuszu i Eurydyce • określa problematykę mitu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim tekst Leopold Staff, Odys • określa problematykę wiersza • omawia funkcję środków stylistycznych • określa nastrój wiersza |
Mit o Orfeuszu i Eurydyce • wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach Leopold Staff, Odys • wyraża własny sąd na temat wiersza • wypowiada się na temat Odyseusza • interpretuje utwór |
• uczestniczy w dyskusji na temat tez postawionych w wierszu Leopolda Staffa |
118. W świecie mitów |
• wymienia najważniejsze postacie z mitologii |
• opisuje najważniejsze postacie z mitologii |
• wskazuje teksty kultury współczesnej, w której obecne są motywy biblijne |
• omawia przyczyny wpływu mitologii na kulturę wieków późniejszych |
• przedstawia wybrany tekst kultury zawierający odwołania do mitologii |
119. Jan redaguje opowiadanie twórcze na podstawie mitu lub przypowieści? |
• zdefiniuje opowiadanie twórcze na podstawie mitu czy przypowieści |
• proponuje alternatywne zakończenie wybranego mitu lub przypowieści |
• redaguje plan wydarzeń opowiadania twórczego |
• redaguje opowiadanie twórcze na podstawie mitu czy przypowieści |
|
120. Zasady postępowania |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wskazuje narratora
|
• określa tematykę fragmentu • charakteryzuje narratora oraz bohaterów utworu |
• określa problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń |
• uczestniczy w dyskusji na temat konieczności przestrzegania zasad |
121. Tolerancja |
• referuje treść wiersza • określa rodzaj literacki • wskazuje podmiot liryczny i adresata lirycznego |
• wskazuje środki stylistyczne • wypowiada się na temat podmiotu lirycznego |
• określa problematykę utworu • określa funkcję środków stylistycznych • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • określa nastrój utworu |
• wyraża własny sąd na temat wiersza • interpretuje znaczenie tytułu |
• uczestniczy w dyskusji na temat wartości nadających życiu sens |
122. Użycie nawiasu |
• relacjonuje zasady używania nawiasu |
• wyjaśnia, dlaczego w podanym tekście zastosowano nawiasy |
• uzupełnia podany tekst o nawiasy |
• redaguje tekst z użyciem nawiasów |
|
123. Radość obdarowywania |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wskazuje narratora • wyjaśnia pojęcie: powieść obyczajowa |
• określa tematykę fragmentu • charakteryzuje narratora oraz bohaterów fragmentu |
• określa problematykę fragmentu • nazywa emocje, których doświadczają bohaterowie • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń |
• uczestniczy w dyskusji na temat problemu poruszonego we fragmencie |
124. Pisownia wyrazów obcych |
• wymienia sposoby zapisywania wyrazów obcego pochodzenia |
• uzupełnia podany tekst odpowiednią formą wyrazu obcego |
• uzupełnia podany tekst właściwie zapisanymi słowami obcego pochodzenia |
• stosuje oryginalną oraz spolszczoną wersję zapisu wyrazów obcych |
|
125. Jak rozpoznaje zdania złożone współrzędnie i podrzędnie? |
• definiuje zdanie złożone • wymienia cechy zdań złożonych współrzędnie i zdań złożonych podrzędnie |
• rozpoznaje zdania złożone współrzędnie • rozpoznaje zdania złożone współrzędnie |
• nazywa rodzaje zdań złożonych |
• wykonuje wykresy zdań złożonych |
|
126. Jak rozpoznaje typy zdań złożonych współrzędnie? |
• wymienia cechy różnych typów zdań współrzędnych |
• rozpoznaje poszczególne typy zdań złożonych współrzędnie |
• tworzy i zapisuje zdania złożone współrzędnie |
• wykonuje wykresy zdań |
|
127. Podsumowanie i powtórzenie |
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie • posługuje się terminami i pojęciami: powieść obyczajowa, pamiętnik, przypowieść, powtórzenie, opowiadanie twórcze na podstawie mitu lub przypowieści, pisownia wyrazów obcych, użycie nawiasu, zdanie złożone, zdanie złożone podrzędnie, zdania złożone współrzędnie (łączne, rozłączne, przeciwstawne, wynikowe) |
• wykorzystuje najważniejsze konteksty |
• wyciąga wnioski • określa własne stanowisko |
• poprawnie interpretuje wymagany materiał • właściwie argumentuje • uogólnia, podsumowuje i porównuje |
• wykorzystuje bogate konteksty • formułuje i rozwiązuje problemy badawcze |
129. Spotkania z naturą |
• opisuje obraz • nazywa barwy użyte przez malarza |
• omawia kompozycję obrazu • charakteryzuje postacie przestawione na obrazie |
• wypowiada się na temat sposobu przedstawienia zwierząt • nazywa wrażenia oraz skojarzenia, jakie wzbudza w nim obraz |
• formułuje problem przedstawiony na obrazie • interpretuje funkcję barw • interpretuje tytuł obrazu • wyraża własny sąd o obrazie |
• porównuje obraz z innymi tekstami kultury poruszającymi podobną problematykę |
130. Zdziwienie światem |
• referuje treść wiersza • określa rodzaj literacki • wskazuje podmiot liryczny |
• wskazuje środki stylistyczne • wypowiada się na temat podmiotu lirycznego |
• określa problematykę utworu • wyjaśnia funkcję środków stylistycznych • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • określa nastrój utworu |
• wyraża własny sąd na temat wiersza • interpretuje znaczenie tytułu |
• wymienia zaobserwowane przez siebie cuda natury |
131. Uczucia zwierząt |
• referuje treść artykułu |
• wskazuje cechy artykułu prasowego w tekście • określa temat tekstu |
• określa główną myśl tekstu • odróżnia informacje o faktach od opinii • wskazuje i nazywa wartości opisane w artykule |
• wyraża własny sąd o temacie artykułu • wypowiada się na temat ostatniego zdania w artykule |
• uczestniczy w dyskusji na temat sposobu traktowania zwierząt przez ludzi |
132. Człowiek w cywilizowanym świecie |
• referuje treść wiersza • określa rodzaj literacki • wskazuje podmiot liryczny |
• wskazuje środki stylistyczne • wypowiada się na temat podmiotu lirycznego |
• określa problematykę utworu • wyjaśnia funkcję środków stylistycznych • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • charakteryzuje nastrój utworu |
• wyraża własny sąd na temat wiersza • interpretuje utwór |
• uczestniczy w dyskusji na temat wpływu przemian cywilizacyjnych na człowieka |
133. Co dziedziczymy? |
• referuje treść komiksu • wyjaśnia pojęcie: komiks • omawia świat przedstawiony |
• określa temat utworu • charakteryzuje bohaterów komiksu |
• określa problematykę utworu • nazywa wrażenia, jakie budzi w nim komiks • wskazuje wartości zaprezentowane w komiksie |
• interpretuje zakończenie komiksu • charakteryzuje komiks jako tekst kultury, wskazuje charakterystyczne dla niego cechy |
• uczestniczy w dyskusji na temat wpływu przemian cywilizacyjnych na życie człowieka |
134. Jak redaguje list oficjalny? |
• definiuje list oficjalny |
• wymienia części, z których składa się list oficjalny • wybiera argumenty adekwatne do określonego listu oficjalnego |
• przekształca podaną wiadomość w list oficjalny • koryguje podany przykład listu oficjalnego
|
• redaguje list oficjalny |
|
135. Jak kulturalnie się porozumiewać? |
• wymienia cechy języka potocznego • wymienia elementy składające się na etykietę językową |
• wyjaśnia, w jakich sytuacjach używa się oficjalnej a w jakich – nieoficjalnej odmiany języka |
• wskazuje różnice pomiędzy językiem mówionym a językiem pisanym |
• posługuje się różnymi odmianami języka stosownie do sytuacji |
|
136. Co już wiemy o głoskach i sylabach? |
• odróżnia głoski od liter • dzieli głoski na samogłoski i spółgłoski |
• definiuje głoski, sylaby i litery |
• odróżnia spółgłoski miękkie od twardych |
• wskazuje słowa, w których litera i oznacza tylko miękkość głoski, w których – tworzy sylabę |
|
137. Jak rozróżnić głoski dźwięczne i bezdźwięczne oraz ustne i nosowe? |
• wymienia cechy głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych • wymienia cechy głosek ustnych i nosowych |
• wskazuje głoski dźwięczne i bezdźwięczne w podanych wyrazach • wskazuje głoski ustne i nosowe w podanych wyrazach |
• odróżnia głoski dźwięczne od bezdźwięcznych oraz ustne od nosowych |
• wskazuje głoski dźwięczne i bezdźwięczne, ustne i nosowe w tekście |
|
138. Jak akcentować wyrazy? Jak intonować zdania? |
• wymienia sytuacje, kiedy akcentujemy wyrazy na trzecią i na czwartą sylabę od końca • definiuje słowo: intonacja |
• identyfikować akcent paroksytoniczny jako dominujący w języku polskim |
• wskazuje akcent w podanych wyrazach |
• czyta podany tekst poprawnie akcentując wszystkie wyrazy |
|
139. i 140. Pisownia wyrazów z ó, u, rz, ż, ch, h |
• wymienia zasady pisowni ó i u, rz i ż oraz ch i h |
• uzupełnia podane słowa odpowiednimi literami |
• podaje wyrazy pokrewne uzasadniające pisownię • poprawnie zapisuje podane słowa |
• tworzy tekst, w którym stosuje poprawną pisownię wyrazów z ó, u, rz, ż, ch, h |
|
141. Człowiek i natura |
• referuje treść wiersza • określa rodzaj literacki • wskazuje podmiot liryczny |
• wskazuje środki stylistyczne • wypowiada się na temat podmiotu lirycznego • omawia sytuację liryczną |
• określa problematykę utworu • określa funkcję środków stylistycznych • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • określa nastrój utworu |
• wyraża własny sąd na temat wiersza • interpretuje utwór |
• wskazuje inne teksty kultury mówiące o sposobie postrzegania natury przez człowieka |
142. Jak poprawnie używa średnika? |
• wyjaśnia, do czego służy średnik w wypowiedziach |
• wyjaśnia, w jakim celu został użyty średnik we wskazanym tekście |
• uzupełnia podany tekst średnikami |
• układa tekst z zastosowaniem średników |
|
143. Walka z plastikiem |
• referuje treść fragmentu |
• wskazuje we fragmencie cechy artykułu prasowego • określa temat tekstu |
• określa główną myśl tekstu • omawia funkcję śródtytułów • odróżnić informacje o faktach od opinii • wskazuje i nazywa wartości opisane w artykule |
• wyraża własny sąd o temacie artykułu • wyjaśnia, w jakim celu autor przywołuje dane wyrażone liczebnikami |
• omawia fotografię umieszczoną w podręczniku w kontekście przeczytanego artykułu |
144. Podsumowanie i powtórzenie |
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie • posługuje się terminami i pojęciami: list oficjalny, pisownia wyrazów z ó, u, rz, ż, ch, h, średnik, głoski (spółgłoski miękkie i twarde, funkcje litery i, głoski dźwięczne i bezdźwięczne, głoski ustne i nosowe), wymowa (zasady akcentowania, zasady intonacji) |
• wykorzystuje najważniejsze konteksty |
• wyciąga wnioski • określa własne stanowisko |
• poprawnie interpretuje wymagany materiał • właściwie argumentuje • uogólnia, podsumowuje i porównuje |
• wykorzystuje bogate konteksty • formułuje i rozwiązuje problemy badawcze |
146. Kartki z kalendarza |
• opisuje obraz • nazywa barwy użyte przez malarza |
• omawia kompozycję obrazu • wypowiada się na temat sposobu przedstawienia postaci |
• wskazuje problem przedstawiony na obrazie • nazywa wrażenia oraz skojarzenia, jakie wzbudza w nim obraz |
• formułuje problem przedstawiony na obrazie • interpretuje funkcję barw • interpretuje tytuł obrazu • wyraża własny sąd o obrazie |
• uczestniczy w dyskusji na temat sztuki w przestrzeni publicznej |
147. 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości |
• referuje treść fragmentu • wyjaśnia pojęcie: patriotyzm |
• określa temat fragmentu • formułuje w punktach, na czym polega współczesny patriotyzm |
• określa główną myśl tekstu • wskazuje i nazywa wartości opisane w tekście |
• omawia funkcję porównania do ogrodnika • wyraża własny sąd o temacie artykułu |
• uczestniczy w dyskusji na temat różnych sposobów postrzegania słowa: patriotyzm |
148. 24 grudnia – Wigilia świąt Bożego Narodzenia |
• referuje treść wiersza |
• określa temat utworu • wypowiada się na temat specyfiki wiersza Ludwika Jerzego Kerna |
• omawia funkcję epitetów |
• wyraża swoją opinię na temat wiersza • omawia symbolikę ozdób choinkowych |
• uczestniczy w dyskusji na temat różnych sposobów świętowania Bożego Narodzenia |
149. 14 lutego – walentynki |
• relacjonuje treść fragmentu, ustala kolejność zdarzeń • omawia elementy świata przedstawionego • wskazuje narratora |
• określa tematykę fragmentu • charakteryzuje narratora oraz bohatera fragmentu • nazywa emocje, których doświadcza bohater |
• określa problematykę fragmentu • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohaterów |
• wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach • odnosi problematykę poruszoną we fragmencie do swoich własnych doświadczeń |
• uczestniczy w dyskusji na temat przyczyn negatywnego nastawienia do walentynek |
150, 2 kwietnia – Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci |
• referuje treść listu |
• określa temat listu • wylicza, z czego składa się wyobraźnia według autorki listu |
• wyjaśnia sformułowania metaforyczne użyte w liście |
• omawia problematykę listu • wyraża własny sąd o treści listu |
• omawia książki, które najintensywniej zapadły mu w pamięć |
151. Wielkanoc |
• referuje treść wiersza • określa rodzaj literacki • wskazuje podmiot liryczny |
• wskazuje środki stylistyczne • wypowiada się na temat podmiotu lirycznego |
• określa problematykę utworu • wyjaśnia funkcję środków stylistycznych • nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst • określa nastrój utworu |
• wyraża własny sąd na temat wiersza • interpretuje utwór |
• przedstawia różne sposoby świętowania Wielkanocy |